بهینه سازی روش‌های حفاظت خاک از طریق ترکیب عوامل موثر در فرایند فرسایش آبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز فرحزاد)

Authors

  • مجبوبه قاسمی دانشجوی دوره کارشناسی ارشد کاربرد ژئومرفولوژی در علوم محیطی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهرری، تهران، ایران
  • محمد همتی استادیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهرری، تهران، ایران
Abstract:

طی دهه‌های اخیر، میزان فرسایش‌خاک در ایران افزایش چشم‌گیری یافته است به طوری که در بازه زمانی سال 1330 تا کنون با روند رشدی معادل 420 درصد همراه بوده است، در حال حاضر این معضل اساسی سبب شده‌  است تا حفاظت خاک و مدیریت صحیح اراضی به یکی از دغدغه‌های مهم تبدیل شود. گستره وسیع اکثر حوزه‌های آبخیز کشور و محدودیت منابع مالی و اجرایی، سبب شده‌اند تا مدیران حوزه‌های آبخیز به دنبال برنامه‌ریزی بهتری برای شناسایی عرصه‌های الویت‌دار برای حفاظت خاک باشند، از سوی دیگر مدل‌ها و روش‌هایی که در این زمینه مطرح هستند گاها‌ به دلیل تنوع عوامل و دشواری محاسبه آنها، از کارایی مناسب برخوردار نبوده، لذا استفاده از یک روش ساده‌تر از مقبولیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش به منظور شناسایی نقاط بحرانی تحت خط فرسایش خاک در حوزه آبخیز فرحزاد، از روش اندیس تجمعی فرسایش (CEI) استفاده شد. در این روش سه عامل شیب اراضی، زمین‌شناسی و نیز کاربری اراضی به عنوان مهم‌ترین عوامل موثر در بروز فرسایش آبی مد نظر قرار گرفتند و بر اساس ترکیب آنها در محیط GIS، شاخص تجمعی فرسایش برآورد و بعد از طبقه‌بندی آن، عرصه‌های مختلف حوزه فرحزاد جهت الویت گذاری برای اجرای شیوه‌های مختلف حفاظت خاک شناسایی و طبقه‌بندی شدند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بهینه سازی روش های حفاظت خاک از طریق ترکیب عوامل موثر در فرایند فرسایش آبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز فرحزاد)

طی دهه های اخیر، میزان فرسایش خاک در ایران افزایش چشم گیری یافته است به طوری که در بازه زمانی سال 1330 تا کنون با روند رشدی معادل 420 درصد همراه بوده است، در حال حاضر این معضل اساسی سبب شده  است تا حفاظت خاک و مدیریت صحیح اراضی به یکی از دغدغه های مهم تبدیل شود. گستره وسیع اکثر حوزه های آبخیز کشور و محدودیت منابع مالی و اجرایی، سبب شده اند تا مدیران حوزه های آبخیز به دنبال برنامه ریزی بهتری برا...

full text

بهینه سازی کاربری اراضی درحوزه‌های آبخیز به منظور کمینه سازی فرسایش خاک با استفاده از برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی حوزه آبخیز بریموند، استان کرمانشاه)

Improper management of watershed land utilization has many ill effects on the available resources. Land use optimization is one of the proper strategies to achieve sustainable development and to reduce resource dissipation. Focusing on Brimvand watershed in Kermanshah province which comprises an area of 9572 ha, the present study was conducted to find out the most suitable land allocation to di...

full text

بهینه سازی کاربری اراضی درحوزه‌های آبخیز به منظور کمینه سازی فرسایش خاک با استفاده از برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی حوزه آبخیز بریموند، استان کرمانشاه)

Improper management of watershed land utilization has many ill effects on the available resources. Land use optimization is one of the proper strategies to achieve sustainable development and to reduce resource dissipation. Focusing on Brimvand watershed in Kermanshah province which comprises an area of 9572 ha, the present study was conducted to find out the most suitable land allocation to di...

full text

بهینه سازی الگوی کشت به منظور کاهش فرسایش خاک، مطالعه موردی: آبخیز قوشچی

بهینه سازی الگوی کشت به منظور کاهش فرسایش خاک، مطالعه موردی: آبخیز قوشچی خطرات ناشی فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز از عمده‌ترین مشکلاتی است که به طور همه جانبه تعادل اکولوژیک آبخیزها را تحت تاثیر قرار داده است. این تحقیق با هدف تعیین سطح بهینه کاربری اراضی به منظور کاهش میزان فرسایش و افزایش درآمد ساکنان حوزه آبخیز قوشچی واقع در استان آذربایجان‌غربی انجام شد. ابتدا میزان درآمد‌ها و هزینه‌های کار...

full text

ارزیابی عوامل موثر بر فرسایش آبی بر اساس الگوی مدل ژئومرفولوژی کمی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز زنوزچای)

قبل از اجرای مدل‌های برآورد فرسایش و رسوب، برای انتخاب معیارها و شاخص‌های مناسب لازم است عوامل موثر بر فرسایش مورد بررسی قرارگیرد. براساس مدل ژئومرفولوژی کمی که توسط متخصصین داخلی ابداع شده است، روش تحلیل سلسله مراتبی سیستم‌ها (AHP) برای محاسبات کمی معیارهای موثر بر فرسایش استفاده شد. درخت سلسله مراتبی مورد استفاده بر اساس مدل ژئومرفولوژی با 6 معیار پوشش گیاهی، خاکشناسی، توپوگرافی، کاربری اراض...

full text

شناخت مناطق حساس به فرسایش از طریق بررسی مدل Fargas (مطالعه موردی : حوزه آبخیز سنگاب)

جهت شناخت منابع بحرانی رسوبزا در سطح حوزه­های آبخیز بزرگ، میتوان براحتی از اطلاعات در دسترس زمینی در مقیاس منطقه­ای استفاده کرد. روش تحقیق حاضر جهت کسب ارزیابی­های لازم به صورت کمی برای مدیریت محیطی تهیه شده است. لذا تلاش میکند روش Fargas و همکارانش را مطالعه و استفاده نماید. این روش در یکی از زیرحوزه­های، حوزه آبخیز حبله رود به نام سنگاب با سطح 71/7684 هکتار در شمال شرقی ایران و در قسمتهای اقل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  97- 110

publication date 2015-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023